نحوه کنترل هزینه دیابت
یکی از شایعترین بیماریهایی که این روزها در ایران دیابت است و نزدیک به 10% جمعیت ایران یعنی 8.500.000 نفر به دیابت و پیش دیابت مبتلا میباشند و موضوع نگرانکننده آن است که تنها نیمی از آنها شناساییشدهاند. به زبان سادهتر حدود 3.700.000 نفر در شرایطی به دیابت مبتلا هستند که خود از ابتلا به آن بیاطلاع میباشند و زمانی متوجه میشوند که دچار عوارض دیابت شده باشند.
دیابت یکی از بیماریهای پرهزینه و نیازمند کنترل است که تأثیر بسیاری بر فعالیتهای روزانه و کاهش انعطافپذیری و انگیزه در فرد میشود و متأسفانه تاکنون درمان قطعی برای این بیماری یافت نشده است، در صورت عدم کنترل و درمان مناسب موجب مرگ میشود
این بیماری براثر کاهش فعالیت موثرلوزالمعده (پانکراس) رخ میدهد که در پی آن انسولین در بدن بهاندازه کافی تولید و ترشح نمیگردد و بهمرورزمان این عضو از فعالیت بازمیایستد و باعث افزایش مداوم سطح قند در سیستم گردش خون و ایجاد عوارض بلندمدت و کوتاهمدت خطرناک و مهلکی میشود که ازجمله آنها میتوان به هایپوگلاسیمی بهعنوان عوارض کوتاهمدت و عوارض بلندمدت آن رتینوپانی، نفروپاتی، درموپاتی، انسداد عروق و شرایین را اشاره کرد.
با توجه به میزان پیشرفت بیماری و بروز عوارض در بدن درمانهای متفاوتی برای آن وجود دارد بااینکه هیچکدام از آنها درمان قطعی نیست اما پیشرفت بیماری و عوارض آن را کند میکند ازجمله این درمانها رژیم غذایی، ورزش، قرصهای خوراکی و در نهایت تزریق انواع انسولین است.
اما این درمانها بدون کنترل مستمر و مؤثر سطح قند خون در بدن باعث جلوگیری از پیشرفت و بروز عوارض بیماری نمیشود و یکی از عوامل بسیار تأثیرگذار در درمان این بیماری سنجش مستمر قند خون بهصورت روزانه و 3 ماهه (HbA1c) است تا بتوان به کمک آن از درمان مناسب و بهموقع بهره جست و از بروز عوارض خطرناک و پرهزینه آن جلوگیری کرد.
بر اساس مطالعات انجامشده طی سالهای اخیر هزینههای کنترل دیابت در بلندمدت بسیار کمتر از درمان عوارض دیابت است. هزینههای دیابت از عوارض آن ایجاد میشود و بیشترین هزینه صرف کنترل عوارض دیررس این بیماری میگردد.
بالاترین آمار افراد دیالیزی در جهان مربوط به دیابت است و در صد زیادی از بیماران دیالیزی دیابتی هستند، بسیاری از بیماران بستری در CCU یا تحت آنژیوگرافی بیماران دیابتی میباشند و طبق گفته کارشناسان دیابت، چهارمین عامل مرگومیر در جهان است. همچنین بیشترین آمار مربوط به قطع عضو بعد از تصادفات به دیابت اختصاص مییابد و این را نباید فراموش کرد که تمامی هزینههای ذکرشده مربوط به هزینههای مالی است و عوارض روحی و روانی که این بیماری به افراد جامعه تحمیل میکند بسیار سنگینتر و جبرانناپذیرتر است. با کنترل صحیح و مناسب دیابت میتوان این عوارض را به میزان چشمگیری کاهش داد و به طبع آن بستری در بیمارستان و هزینههای درمانی را کم نمود.
اولین گام در کنترل صحیح دیابت بعد در نظر گرفتن روش زندگی و تغذیه مناسب دیابتی خود پایشی قند خون بهصورت مستمر توسط فرد مبتلا است. این موضوع برای بیمارانی که برای درمان از تزریق انسولین استفاده میکنند امری بسیار مهم و حیاتی است. بر اساس دستور العماهای جهانی این بیماران باید حداقل روزی 3 بار قند خون خود را اندازهگیری نمایند و میزان وعده غذایی و انسولین موردنیاز خود را با توجه به نتایج سنجشهای روزانه خودمصرف نمایند.
برای سنجش قند خون، بیماران باید از دستگاههای سنجش قند خون استفاده نمایند که بهسادگی میتوانند با خریداری آن در منزل بسیار سریع و آسان میزان قند خون را اندازهگیری نمایند و دوز انسولین موردنیاز و وعده غذایی مناسب را محاسبه نمایند؛ اما نکته حائز اهمیت این است که امروزه با توجه به تعدد برندهای مختلف این دستگاهها در بازار بیماران باید دستگاهی را انتخاب نمایند که ازنظر کیفیت و دقت مطابق با استانداردهای جهانی (ISO15197) باشد و تأییدیه لازم از مراکز تحقیقاتی و علمی معتبر را دارا باشد. خوشبختانه در کنار برندهای کم کیفیت چینی و آسیای شرقی برندهای معتبر و با دقت بسیار بالای اروپایی نیز در کشور وجود دارد که بیماران میتوانند با تهیه آنها از صحت نتایج سنجش خود اطمینان حاصل نمایند و با آسودگی خاطر سنجش و کنترل قند خون را انجام دهند. مثال زیر میتواند نشان دهد که سنجش مستمر قند خون بهصورت خود پایشی روزانه چه میزان بر کاهش هزینههای بیماری در بلندمدت تأثیرگذار است:
یک بیماری که حداقل روزی 3 بار قند خون خود را اندازهگیری میکند و بر اساس آن انسولین یا دارو خود را مصرف مینماید، بهطور متوسط سالیانه 1.000.000 تا 1.300.000تومان هزینه خریداری دستگاه قند خون و نوارهای تست آن (با در نظر گرفتن بهترین برند ازنظر کیفیت موجود در بازار) میشود و این مبلغ حتی با افزودن هزینه انسولین یا قرصهای خوراکی به آن در مقایسه با هزینههای درمان عوارض بلندمدت دیابت که کمترین آن بستری شدن در بیمارستان برای بروز هایپو گلاسمی است یا در برابر هزینههای دیالیز، قطع عضو و هزینههای بستری در بخش CCU بسیار ناچیز است. فاصله جلوگیری از ابتلا به این عوارض و هزینههای کمرشکن درمان آن تنها روزی 3000 تومان است؛ که اگر خوب فکر کنیم میبینیم در زندگی هزینههای دیگری میکنیم که چندان ضروری نیست که بعضاً چندین برابر این مبلغ است. در نتیجه با مقداری انگیزه و هزینه کم میتوان بهراحتی دیابت را کنترل نمود وزندگی بدون دغدغه و با آرامشی را داشت.